Παρασκευή 30 Ιανουαρίου 2009

Η Τέχνη του Διαλόγου!

Όλα τα πλάσματα της γης έχουν συγκεκριμένους κώδικες επικοινωνίας ώστε να συνεννοούνται μεταξύ τους. Κώδικες που τους βοηθούν να δημιουργούν ομάδες, να αναζητούν σύντροφο, να κυνηγούν ή να προστατεύονται. Σε κάθε περίπτωση χρησιμοποιούν κάποιες δεδομένες κινήσεις ή κραυγές οι οποίες μεταφέρουν την επιθυμία του ζώου στα μάτια ενός άλλου. Ο άνθρωπος είναι το μοναδικό ον πάνω στη γη που κατάφερε με την εξέλιξη του μυαλού του να δημιουργήσει λέξεις εμπλουτίζοντας, έτσι, την επικοινωνία του με τους άλλους ανθρώπους. Θα λέγαμε, πιο απλά, ότι είμαστε το μοναδικό ον που είναι προικισμένο με το δώρο της ομιλίας. Σ' αυτήν, λοιπόν, την σημαντική ιδιότητα, της ομιλίας, στηρίζεται και ο διάλογος, που είναι η ανταλλαγή των απόψεων, των ιδεών και των σκέψεων δύο ή και περισσοτέρων προσώπων πάνω σε ένα θέμα.
Η σημασία ενός καλού διαλόγου είναι μείζονος σημασίας και έχει επίδραση στις πράξεις και τις δραστηριότητες των ανθρώπων και των κοινωνιών τους. Ο εποικοδομητικός διάλογος μπορεί να βοηθήσει στη λύση πολύπλοκων προβλημάτων, να διαφωτίσει σκοτεινές υποθέσεις, και να διευκρινίσει παρανοήσεις και παρεξηγήσεις. Επίσης, με τον διάλογο εξασφαλίζεται η σφαιρική μελέτη και εξέταση των θεμάτων και η δυνατότητα να ακουστούν πολλές απόψεις. Είναι η βάση για έναν δημιουργικό πνευματικό και κοινωνικό βίο και αναπόσπαστο στοιχείο του δημοκρατικού πολιτεύματος. Αφυπνίζει πνεύματα και κάνει τα μυαλά να σκέφτονται πιο δημιουργικά και με μεγαλύτερη ωριμότητα. Οι άνθρωποι έρχονται σε στενότερη επαφή και επικοινωνία και δημιουργείται πνεύμα συνεργασίας και αλληλοκατανόησης.
Ποια είναι, λοιπόν, τα χαρακτηριστικά και οι προϋποθέσεις για έναν καλό διάλογο;
Καταρχήν, όλες οι γνώμες και οι απόψεις των συζητητών πρέπει να γίνονται σεβαστές και να ακούγονται με προσοχή. Τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο αλλά και τίποτα να μην απορρίπτουμε αβίαστα και χωρίς σκέψη, έρευνα και συζήτηση. Είναι απαραίτητο να δεχόμαστε να ακούσουμε τα επιχειρήματα και τις γνώμες του άλλου, καθώς επίσης και να παραδεχόμαστε την ανατροπή των δικών μας απόψεων, δίχως οργή και αγανάκτηση. Ο καλός διάλογος πρέπει να έχει τα χαρακτηριστικά της ευπρέπειας και της ευγένειας, να είναι μετρημένος και αφανάτιστος, να τηρούνται τα όρια της αξιοπρέπειας και του σεβασμού.
Μεγάλο ρόλο, επίσης, παίζει και ο τρόπος με τον οποίο μιλάμε. Η ένταση της φωνής δεν πρέπει να φτάνει στο σημείο να ξεκουφαίνει τον συνομιλητή μας, αλλά να είναι σε ήρεμο, πολιτισμένο και ψύχραιμο τόνο. Ακόμα και όταν τα λεγόμενά μας πηγάζουν από βάσιμες και βέβαιες αποδείξεις, είναι αδύνατο με νεύρα και φωνές να πείσουμε τον συζητητή μας γι' αυτές. Είναι, βέβαια, πολύ σημαντικό να δίνουμε μεγαλύτερη βάση στην ουσία των όσων ισχυρίζεται κάποιος και όχι στον τρόπο, αλλά είναι σχεδόν αδύνατο να ξεκινήσουμε να συνομιλίσουμε με κάποιον ο οποίος προσπαθεί να μας πείσει με φωνασκίες, χειρονομίες, θεατρινισμούς, αλλά και με τεχνάσματα και υπεκφυγές.
Οι σημερινοί Έλληνες μετά από την μακρόχρονη τουρκική δουλεία και την επίδραση του πνεύματος της ανατολής αλλά και ύστερα από αρκετούς πολέμους που μας επηρέασαν αρκετά και σε συνδυασμό με το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, έχουμε αναπτύξει ένα πνεύμα μονολόγου και αυθεντίας που εξαλείφει κάθε προσπάθεια γόνιμου και ποιοτικού διαλόγου. Στις περισσότερες συζητήσεις, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν εξαιρέσεις, επικρατούν, η οξύτητα, οι φιλονικίες, η αυτοεπίδειξη, τα νεύρα, η προκατάληψη και η απώλεια ψυχραιμίας.
Είναι σημαντικό να θυμηθούμε και να διδαχτούμε ότι οι ρίζες του διαλόγου, σαν μέσο επίλυσης των διαφορών, προβλημάτων και έρευνας της αλήθειας, βρίσκονται στην αρχαία Ελλάδα και ιδιαίτερα στην Αθήνα της εποχής του χρυσού αιώνα, όπου υπήρξε και η ακμή της δημοκρατίας και της φιλοσοφίας, με κύριο εισηγητή του τον Σωκράτη. Μπορούμε μέσα από την μελέτη των φιλοσόφων να αντλήσουμε περισσότερα χαρακτηριστικά για έναν καλό διάλογο ώστε να μπορέσουμε να αναβαθμίσουμε το προσωπικό και κοινωνικό μας επίπεδο.
Είναι καιρός να μάθουμε τις αρχές ενός καλού διαλόγου.

21 σχόλια:

  1. εγώ συζητώ
    εσύ συζητάς
    αυτός συζητά...
    εμείς συζητάμε
    εσείς συζητάτε
    αυτοί ΑΠΟΦΑΖΙΖΟΥΝ....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. kalispera dia meso tou logou tis ilektronikis epoikinonias sas pliroforo oti to en logo keimeno ito aristo aristotato kai sas euxaristo gia tis plirofories ...
    filia dialogika

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. akrat
    Χα χα, ωραιότατη και ορθότατη η κλίση του ρήματος!

    truth around us
    Καλησπέρα, τα φιλιά μου και ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. εγώ δεν θα απέδιδα το χαρακτηριστικό του Ελληνα να μη σηκώνει μύγα στο σπαθί του όταν συζητάει στην ύπαρξη ολοκληρωτικών καθεστώτων πολλά πολλά χρόνια πριν, αλλά στην ίδια την εθνοπατριωτική ιδεολογία που του έχει καλλιεργηθεί από τα γεννοφάσκια του.

    Το σύνδρομο της αυταρέσκειας σε συλλογικό επίπεδο, το να θεωρεί ότι είμαστε Κάποιοι ως δήθεν απόγονοι ενός αρχαίου μεγάλου λαού μεταφέρεται πολύ εύκολα και σε προσωπικό και διαπροσωπικό επίπεδο, δημιουργώντας επιδειξιομανείς χαρακτήρες του τύπου "ξέρεις ποιός είμαι εγώ ρε!". Πόσο μοιάζει αυτή η φράση με την εθνική συλλογική φαντασίωση "Οταν εμείς χτίζαμε Παρθενώνες, αυτοί τρώγαν βελανίδια"

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Kαλησπερα Νευτωνα. Θα προσεθετα και τον φοβο σαν ενα αναχαιτιστικο παραγοντα. Φοβο μην και βρεθουμε κενοι αποψεων, ή μηπως αυτα που θα ξεστομισουμε θα ερχονται σε αντιθεση με την εικονα που θελουμε να δειχνουμε, ή επειδη απλουστατα δεν μπορουμε να σκεφτουμε. Γιαυτο κυριαρχει η ασάφεια και οι φωνες και η επιθετικη σταση, η συσκοτιση κ.λ.π.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Tyler Durden
    Έχεις απόλυτο δίκιο να λες για καλλιέργεια εθνοπατριωτικής ιδεολογίας και συμφωνώ. Απλά, καταρχήν ο τουρκικός ζυγός δεν είναι και πάρα πολλά χρόνια πίσω, η θεσ/νίκη απελευθερώθηκε το 1912, μόλις πριν από 100 χρόνια και η άποψή μου στηρίζεται στο ότι οι Τούρκοι το έχουν αυτό το πείσμα και το απόλυτο μέσα τους, οπότε θεωρώ ότι μας το έχουν μεταφέρει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Καλημέρα cynical, πραγματικά ο φόβος μήπως μείνουμε κενοί ή λανθασμένοι απόψεων μας κάνει να αντιδρούμε επιθετικά και εγωιστικά. Παλαιότερα είχα πιάσει και τον εαυτό μου να αντιδρά έτσι μόνο και μόνο από εγωισμό.

    Αυτό που δεν έχω καταλάβει είναι το πως αλλάζει αυτό το πράγμα στον κάθε άνθρωπο. Εγώ δηλαδή έμαθα να μην αντιδρώ έτσι και να ακούω όλες τις απόψεις κι ας τις θεωρώ λάθος, καθώς επίσης έμαθα και να αναθεωρώ, αλλά δεν κατάλαβα πως το κατάφερα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Αν δεν είσαι διατεθειμένος να ‘ακούσεις’ την πραγματικότητα του συνομιλητή σου, τότε ο διάλογος που δεν άρχισε καν είναι απλά δύο μονόλογοι. Και χρειάζεται να έχεις εμπιστοσύνη στην αξία σου ή το γνώθι σ’ αυτόν, ώστε να μη νιώθεις απειλούμενος από το συνομιλητή σου.
    Πάντως διαπιστώνω πως όσο κανείς μελετά τα φερσίματα των άλλων, έχει πιθανότητες βελτίωσης…
    Την πολύ-καλημέρα μου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Νομίζω πως περισσότερο φταίει η αποσάρθρωση του ελληνικού πολιτισμού από την χριστιανική θρησκεία παρά η επιρροή του οθωμανικού πολιτισμού. Άλλωστε μπορείτε να δείτε πως επί ρωμαϊκής αυτοκρατορίας αυτοί που επηρεάστηκαν ήταν οι Ρωμαίοι κι όχι οι Έλληνες.
    Σκεφτείτε επίσης πως και στην Ισπανία επί παραδείγματι είχαν τους Άραβες για 800 χρόνια παρέα και όμως αυτό δεν τους εμπόδισε να αναπτύξουν ένα κράτος με αξιόλογο πολιτισμό.
    Η ανάπτυξη αξιόλογων πολιτισμικών χαρακτηριστικών είναι θέμα διαμοιρασμού ιδεών και η συνεχής αναθεώρησή τους. Ο ελληνικός πολιτισμός έμεινε πίσω λόγω της επίθεσης από τον χριστιανισμό και μετέπειτα από την σύνδεσή του κουφαριού του στο άρμα του οθωμανικού.
    Τέλος το γεγονός πως δεν έχουμε επιτυχή διάλογο πολλές φορές φταίει τόσο η έλλειψη ουσιαστικής μόρφωσης, όσο και η μετάδοση των αρρωστημένων μιμιδίων των νεοελλήνων γονιών στα παιδιά τους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. JamanFou καλημέρα,
    Όντως αυτό το έχω παρατηρήσει κι εγώ, όσο δηλαδή μελετάς τις αντιδράσεις των άλλων βελτιώνεσαι και εσύ στο να κατανοείς τι λέει αλλά και στο πως θα απαντήσεις και μαζί βελτιώνεται και ο διάλογος.

    Παρακάτω γράφω κάτι από Τολστόι που έχει ενδιαφέρον...
    '' Συμβαίνει ν' ανοίγει μια συζήτηση μεταξύ δύο ατόμων, που τους απασχολούν κοινά ζητήματα. Όσο η κουβέντα παρατείνεται, τόσο ο ένας απομακρύνεται από τον άλλον, μέχρι του σημείου ο καθένας να συνειδητοποιήσει ότι δε μιλάει πια, αλλά κάνει κήρυγμα με αποδέκτη τον ίδιο του τον εαυτό, ενώ, κάνοντας το ίδιο, ο συνομιλητής του δεν τον ακούει! Οι άνθρωποι , όταν αρχίζουν να συζητάνε, μοιάζουν μ' αυτό το παιχνίδι με τα αυγά -Πάρτε δυο αυγά, βάλτε τα παράλληλα κι αφήστε τα να τσουλήσουν προς τα κάτω σε μια κεκλιμένη επιφάνεια. Στην αρχή θα πηγαίνουν δίπλα δίπλα, αλλά μετά, το καθένα θα πάει εκεί που τον πάει η μύτη του''.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. stardust30
    Πραγματικά αυτό με την χριστιανική θρησκεία δεν το είχα σκεφτεί, αλλά νομίζω ότι έχεις δίκιο να λες για αποσάρθρωση του αλληνικού πολιτισμού από τις επιρροές της. Σίγουρα πάντως η μόρφωση των νεοελλήνων γονειών έχει συμβάλλει σε μεγάλο αρνητικά στην ανάπτυξη του σωστού διαλόγου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. wraio post episthmonako mas!!!pragmatika mu 8umhses ti shmainei dialogos giati teleutaia paw n ton xexasw ki egw afou kaneis dn gnwrizei pws n kanei dialogo alla mono pws n se vgalei apo ta rouxa su!!!auto to post 8a prepei n didasketai sta sxoleia gt pleon exoume xexasei thn lexh dialogos.
    sumfwnw kai me ton tyler....
    vevaia emeis ta monkeys mporei aneta n leme xerete poioi eimaste emeis??afou proyphrxame apo tous an8rwpous!!xaxaxxaxaxa

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. the monkeys, ξέμεινα από πληκτρολόγιο και δεν μπορούσα να απαντήσω το σκ! Εντάξει καλό είναι αλλά εσύ με ανεβάζεις πολύ βρε:) φιλιά

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Καλά τα λες ρε Newton (και η τοποθέτηση για το Χριστιανισμό του stardust είναι ενδιαφερουσα), αλλά ας είμαστε ειλικρινείς. Πως να μιλήσεις πολιτισμένα με κάποιον που νομίζει ότι τα ξέρει όλα; Δεν είναι λογικά ότι θα τσατίσει εμάς που τα ξέρουμε;

    Υ.Γ.δεν θυμάμαι ποιος το είπε

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. makari na tis ma8oume autes tis arxes giati polloi mono na milane xeroun kai oxi na akoune ton allon..filia!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. NdN
    Χαχα, σοφότατο το απόφθεγμα του κυρίου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Leviathan
    Και να ξέρανε τι λένε αυτοί που μιλάνε καλά θα ήταν! Την καλημέρα μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. παιδια αν σας ελεγα οτι σιγα σιγα ακομα κι εμεις ξεχναμε να μιλαμε θα με πιστεύατε? αν παρω ως παραδειγμα τον the monkeys που γραφει με μισες λεξεις και με λατινικους χαρακτηρες μπορω να μιλησω για γλωσσικη συρρικνωση ,αφομοιωση ξενων λεξεων ... ρε συ the monkeys γραφε κι εσυ ελληνικα ... οχι τιποτα αλλο ρε συ ... για την ελλαδα ρε γαμω το!!!!!!!!!!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Ανώνυμος
    Όντως, η ελληνική γλώσσα είναι τόσο πλούσια που παθαίνει πλάκα κάποιος όταν το συνειδητοποιεί. Οι περισσότεροι δεν γνωρίζουμε ούτε τις μισές λέξεις από αυτές που υπάρχουν. Πιο πολύ βάση δίνουμε να μάθουμε αγγλικά παρά Ελληνικά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...