Εγκεφαλοσκόπηση

Έχετε παρατηρήσει ποτέ σας καλά τους ανθρώπους που σας περιβάλουν; Την συμπεριφορά τους, τον τρόπο που αντιμετωπίζουν τις διάφορες καταστάσεις, τον βαθμό νοημοσύνης τους. Αλήθεια ποια ακριβώς είναι η σχέση του καθένα μας απέναντι σε κάποιον γνωστό του, στον φίλο του, στον σύντροφό του. Έχετε καταλάβει ποιος είναι ο ψυχολογικός ρόλος που παίζουμε, τις περισσότερες φορές εν αγνοία μας, όταν συζητάμε και ανταλλάσσουμε σκέψεις;

Εγώ αυτό που βλέπω είναι ότι ο καθένας μας καθημερινά, άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο, παίρνει το ρόλο του ψυχολόγου. Ένας ρόλος που ουσιαστικό σκοπό έχει να "θρέψει", να "ταΐσει" τον πεινασμένο εγκέφαλο του "ασθενή".  Εκείνου του ανθρώπου ο οποίος έχει ατροφήσει εγκεφαλικά. Αυτός ο οποίος, ίσως, να έχει γεμάτα τα αποθέματα του ζωώδους ενστίκτου του, αλλά, έχει αδειάσει τελείως από το εγκεφαλικό. Και είναι γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν ανάγκη από αυτό το "εγκεφαλικό τάισμα", λίγοι όμως εξ αυτών το καταλαβαίνουν. Γιατί το ζωώδες ένστικτο χτυπάει, έντονα τα "καμπανάκια", μέσω των βιολογικών μηχανισμών του οργανισμού. Μας ενημερώνει άμεσα για τις πιο σημαντικές ανάγκες που έχουμε για την επιβίωσή μας. Πολλές φορές, μάλιστα, αυτή η άμεση ενημέρωση έχει δύο όψεις. Η μία είναι η θετική. Ότι, δηλαδή, πολύ γρήγορα αντιλαμβανόμαστε τι είναι αυτό που χρειαζόμαστε. Η άλλη η αρνητική. Όταν, δηλαδή, αφού πάρουμε αυτό που μας προστάζει ο οργανισμός και κορεστούμε, τότε ουσιαστικά καταλαβαίνουμε ακριβώς σε ποιο βαθμό χρειαζόμασταν αυτό ζητούσε ο οργανισμός μας.Ειδοποιούμαστε, με λίγα λόγια, για την ανάγκη αλλά μέσω της μηχανικής σκέψης και όχι μέσω της νοητικής. Από την άλλη πλευρά το εγκεφαλικό ένστικτο είναι τελείως υπόηχο και δύσκολα το αντιλαμβανόμαστε. Δεν έχει μηχανισμούς άμεσης ειδοποίησης ούτε, σχετικά, συγκεκριμένο βαθμό κορεσμού. Και είναι πολύ δύσκολο να καταλάβουμε ποια είναι η πηγή που τρέφει αυτό το ένστικτο. Κάποιοι, ίσως, λόγο αυτής τις έλλειψης αρχίζουν κάποιες συνήθειες. Να παίρνουν ναρκωτικά, να παίζουν τυχερά παιχνίδια, άλλοι ηλεκτρονικά παιχνίδια, άλλοι γίνονται εργασιομανείς, αλκοολικοί, οπαδοί κάποιας ομάδας ή κάποιου συλλόγου. Κάποιοι άνθρωποι αυτοτρέφονται βγάζοντας προς τα έξω κάποια χαρίσματά τους, όπως η συγγραφή, η ποίηση, η ζωγραφική. Γενικώς υπάρχουν άφθονες πηγές, άλλες ανώδυνες και άλλες επώδυνες. Η βασικότερη όμως από όλες είναι αυτή η τροφή την οποίο παίρνουμε από κάποιους άλλους ανθρώπους οι οποίοι κατά κανόνα, με αρκετές εξαιρέσεις, είναι πιο γεμάτοι από εμάς.

Για να γίνω λίγο πιο σαφής θα αναφέρω ένα διαδικτυακό παράδειγμα.
Σκεφτείτε ότι η κοινωνία μας είναι ένα μεγάλο "torrent site" και οι άνθρωποι (εμείς δηλαδή) είναι οι χρήστες αυτού του site. Κάποιοι, λοιπόν, από αυτούς τους ανθρώπους είναι οι "seeders" (οι σπορείς), οι διαμοιραστές, οι τροφοδότες, και κάποιοι είναι οι "leechers" (βδέλλες), οι λήπτες, οι αποδοχείς, οι οποίοι τροφοδοτούνται από τους τροφοδότες. Ενίοτε και οι δυο από τους παραπάνω, οι seeders και οι leechers, αλλάζουν ρόλους και οι πρώτοι τροφοδοτούνται από κάποιους άλλους, αλλά σε μικρότερο βαθμό. Οι δε λήπτες "ταΐζουν" όσους έχουν την ίδια ή και περισσότερη ανάγκη από αυτούς. Λίγοι είναι αυτοί που μπορούν και έχουν φτάσει σε τέτοιο σημείο ώστε σχεδόν σε μόνιμη βάση να τροφοδοτούν και ελάχιστα να παίρνουν.

Κάπως έτσι βλέπω και τις επαφές των ανθρώπων. Κάπως έτσι βλέπω και τις φιλίες. Μέσα σε μια παρέα, τα άτομα που την απαρτίζουν ανταλλάσσουν συνεχώς δεδομένα. Κάποιοι λόγο μόρφωσης, λόγο παιδείας, νοημοσύνης, ή απλά επειδή είναι αρκετά κορεσμένοι από ότι έχουν, γίνονται οι βασικότεροι τροφοδότες. Έμαθαν είτε να ακούν απλά τους άλλους υπομονετικά είτε να μπορούν πιο εύκολα να ερμηνεύουν καταστάσεις και γεγονότα. Στις παρέες, ακόμα και αυτές τις διαδικτυακές, όλοι μας δεχόμαστε άπειρες πληροφορίες που τελικά μετατρέπονται σε εγκεφαλική τροφή. Όταν μάλιστα αυτές οι πληροφορίες είναι γραπτές, τότε μπορούμε ακόμα να τραφούμε και από τον ίδιο μας τον εαυτό, από αυτά που εμείς γράφουμε.

Όσο πιο γεμάτος είναι, λοιπόν, ένας άνθρωπος τόσο πιο πολύ αυτοπεποίθηση έχει. Πιστεύει περισσότερο στον εαυτό του και έτσι μειώνεται το κόμπλεξ κατωτερότητας που έχει κατά την έκθεσή του στα μάτια των άλλων ανθρώπων. Ανεβαίνει η ψυχολογία του, είναι σίγουρος για τις απόψεις του και τις κινήσεις του και καταλαβαίνει πολύ γρήγορα πως να χειριστεί τις διάφορες καταστάσεις.

Βέβαια, η αυτοπεποίθηση, σαν ένα ψυχολογικό αίσθημα, έχει αρκετές πηγές τροφοδοσίας. Παρακολουθήστε προσεκτικά την επόμενη φορά που θα βρεθείτε σε μια παρέα τα άτομα που την απαρτίζουν αποβάλλοντας τα όποια συναισθήματα τρέφετε για τον καθένα. Θα παρατηρήσετε ότι υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι, ασχέτου χαρακτήρα, νοημοσύνης και μόρφωσης, γίνονται το επίκεντρο της παρέας και τραβούν την προσοχή των γύρων τους. Συνήθως αυτοί οι άνθρωποι είναι άτομα αυξημένης αυτοπεποίθησης οι οποίοι βασίζουν αυτό το αίσθημα τους σε κάποιο χαρακτηριστικό τους γνώρισμα το οποίο και έχουν σε πληθώρα. Άλλος, για παράδειγμα, είναι όμορφος, άλλος έχει χιούμορ, άλλος  έχει φράγκα, άλλος είναι μπρατσαράς (τα ίδια, βέβαια, ισχύουν και για τις γυναίκες). 

Όλοι, λοιπόν, αυτοί οι άνθρωποι που ανέφερα μπορούν να γοητεύσουν κάποιον μέχρι ενός βαθμού και να τον κάνουν να τους προσέξει. Κατά κάποιο τρόπο είναι αρκετά "γεμάτοι" όσο αναφορά το προσωπικό τους εγκεφαλικό ένστικτο δεν έχουν την δυνατότητα όμως να θρέψουν το μυαλό κάποιου άλλου και να αναπτύσσουν του ορίζοντές του. Και μιλάω για το μεγαλύτερο ποσοστό εξ αυτών. 

Υπάρχουν όμως και κάποιοι άλλοι (που κάλλιστα μπορεί να διαθέτουν ένα ή και περισσότερα από τα παραπάνω χαρακτηριστικά) οι οποίοι όμως έχουν και κάτι άλλο πιο εγκεφαλικό, που ξεκλειδώνει κάποια σημεία του μυαλού μας (σε άλλους υπάρχουν λιγότερα και σε άλλους περισσότερα) τα οποία είναι ερμητικά κλειστά. Αυτοί οι άνθρωποι, θα έλεγα, είναι λίγο πιο έξυπνοι από τους υπόλοιπους. Φυσικά για να φτάσεις σε αυτό το επίπεδο, πέρα του βιολογικού φράγματος, μεγάλο ρόλο παίζουν και οι γνώσεις, η παιδεία, η μόρφωση αλλά και οι παρέες με τις οποίες συναναστρέφεσαι! Αν βρίσκεσαι  μέσα σε μια παρέα που διαρκώς εσύ την "ταΐζεις" τότε θα ανέβεις πολύ πιο αργά τα σκαλιά.

Για να καταλάβετε, όμως, πιο καλά αυτό που λέω πρέπει να σου αναλύσω ποιες κατηγορίες ανθρώπων πιστεύω ότι υπάρχουν και κυκλοφορούν ανάμεσά μας.

Θεωρώ ότι υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες ανθρώπων που κυμαίνονται σε τέσσερα διαφορετικά επίπεδα.

Πρώτη κατηγορία: Άνθρωποι χαμηλής νοημοσύνης.

Εδώ βρίσκονται αυτοί των οποίων η νοημοσύνη είναι ένα σκαλί πιο κάτω από αυτό το σημείο που έκανε τον άνθρωπο να ξεχωρίζει από τα άλλα όντα. Αυτά τα άτομα (και δεν μιλάω για τους νοητικά ανάπηρους που είναι έτσι λόγο προβλήματος) καταφέρνουν να επιβιώνουν και να υπάρχουν χάρη στην προστασία της κοινωνίας που δημιούργησαν οι άνθρωποι. Αν ήταν ελεύθεροι στη φύση είναι βέβαιο ότι οι περισσότεροι εξ αυτών δεν θα κατάφερναν να σωθούν. Πιστεύω, και έχω πολλές προσωπικές εμπειρίες από τέτοιους, ότι αν όλοι είχαμε αυτόν τον βαθμό νοημοσύνης τώρα όχι τους υπολογιστές δεν θα είχαμε εφεύρει αλλά ούτε την φωτιά δεν θα είχαμε ανακαλύψει. Αν ο Νεύτωνας ήταν, μόνο, τόσο έξυπνος όσο αυτή η κατηγορία ανθρώπων, τότε σίγουρα το μήλο όταν έπεσε στο κεφάλι του, απλά θα το έτρωγε χωρίς καμία άλλη σκέψη.

Δεύτερη κατηγορία: Άνθρωποι με τον κοινό νου.

Σ' αυτή την κατηγορία βρίσκεται και το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων. Είναι τα άτομα που κατά κύριων λόγο συναντάμε, συναναστρεφόμαστε και συζητάμε μαζί τους. Είναι οι περισσότεροι από τους φίλους μας, τους συνεργάτες μας, τους ανθρώπους με τους οποίους συναλλασσόμαστε. Είναι οι γονείς μας. Με λίγα λόγια είναι οι άνθρωποι που αποτελούν το κυρίως σώμα της κοινωνίας μας. 

Αυτά τα άτομα είναι αρκετά έξυπνα ώστε να μπορούν να επιβιώνουν από μόνοι τους και να σταθούν στις απαιτήσεις της ζωής, αλλά η εξελικτική τους ικανότητα είναι αρκετά αργή. Σε καμιά περίπτωση η ανθρωπότητα δεν θα μπορούσε να φτάσει στο σημερινό επίπεδο βασιζόμενη στην ευστροφία και δημιουργικότητα των ατόμων αυτής της ομάδας. Όλες οι ανακαλύψεις και οι εφευρέσεις θα γίνονταν με πολύ πιο αργό ρυθμό. 

Παρατηρώντας αυτή την ομάδα ανθρώπων καταλαβαίνετε ότι πολλές αντιδράσεις τους είναι αντανακλαστικές. Αν προσέξετε καλά κάποιον γνωστό σας, τη συμπεριφορά του, τις αντιδράσεις του, τις απαντήσεις του, τότε θα μπορείτε έπειτα από καιρό να γνωρίζετε ποια θα είναι η επόμενη κίνησή του αφότου δεχτεί κάποιο ερέθισμα (π.χ. αν τον βρίσουν, αν τον κοροϊδέψουν κ.α.). 

Αυτοί οι άνθρωποι πολύ δύσκολα μπορούν και ελέγχουν τα στοιχεία του χαρακτήρα τους.

Τρίτη κατηγορία: Άνθρωποι, σύνδεσμοι.

Εδώ, λοιπόν, φίλοι μου, βρίσκονται οι άνθρωποι που είναι ένα "κλικ" πάνω από τους υπόλοιπους. Έχοντας λίγο περισσότερη ευστροφία καταφέρνουν να κάνουν τη διαφορά με ό,τι κι αν ασχοληθούν. Σχεδόν πάντα, είναι λίγο καλύτεροι στη δουλειά τους από τους ανθρώπους των προηγούμενων κατηγοριών, έχουν την ικανότητα να επιλύουν πιο εύκολα εξισώσεις και προβλήματα της ζωής, και μπορούν και εξελίσσουν γρήγορα τα δεδομένα που τους έμαθαν και που παρέλαβαν από τους προηγούμενους. Αυτά τα άτομα μαθαίνουν πιο γρήγορα και κατανοούν πιο εύκολα.Όταν διαβάζουν, για παράδειγμα, ένα ποίημα δεν βλέπουν απλώς ωραία λόγια αλλά έχουν την δυνατότητα να ξεχωρίσουν τα κρυφά νοήματα που έγραψε ο ποιητής. 

Επίσης, δύναται να ελέγξουν, ως ένα βαθμό, τις αδυναμίες του χαρακτήρα τους αλλά και τις αντανακλαστικές του αντιδράσεις. 

Τα άτομα αυτά είναι ο συνδετικός κρίκος μεταξύ της προηγούμενης και επόμενης κατηγορίας.

Τέταρτη κατηγορία: Ευφυείς Άνθρωποι.

Όπως καταλαβαίνετε εδώ μιλάω για τους ανθρώπους που ξεχωρίζουν για την αυξημένη ευφυΐα τους. Ευφυΐα που τους κάνει να διακρίνονται, αν όχι σε όλους (σπάνια), σε πολλούς τομείς των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Είναι τα άτομα που κάνουν τα μεγάλα βήματα για την ανθρωπότητα και που την εξελίσσουν δραματικά. Είναι αυτοί που παρατηρούν των κόσμο με άλλο βλέμμα αλλά και που δυσκολεύονται να εξηγήσουν το πως τον βλέπουν. Αυτά τα άτομα γίνονται συνήθως κατανοητά από την τρίτη κατηγορία ανθρώπων οι οποίοι αναλαμβάνουν να μεταλαμπαδεύσουν τις γνώσεις τους στους υπόλοιπους.

Υ.Γ. 1  Με την αύξηση των γνώσεων, της μόρφωσης και με την συζήτηση, όλες οι κατηγορίες των ανθρώπων μπορούν να βελτιωθούν σε αρκετά μεγάλο βαθμό. Εξαιρούνται τα άτομα της πρώτης κατηγορίας τα οποία αδυνατούν να αποθηκεύσουν και να κατανοήσουν αυξημένο όγκο πληροφοριών και πολύπλοκες εξισώσεις.

Υ.Γ. 2 Ο χαρακτήρας του κάθε ανθρώπου (ο οποίος δεν αλλάζει, απλά ελέγχεται) παίζει σημαντικό ρόλο και στο πως θα δεχτεί και θα μάθει κάποιος μια πληροφορία αλλά και στο πως θα συμπεριφέρεται στους γύρω του.

Υ.Γ. 3 Υπάρχουν άνθρωποι που παρόλο που δεν είναι ιδιαίτερα έξυπνοι, παρουσιάζονται να έχουν κάποια "ταλέντα", ιδιαίτερες ικανότητες, σε κάποιους τομείς. Επίσης κάποιοι μπορούν και ξεχωρίζουν το καλό από το κακό, το φρέσκο από το σάπιο, το σωστό από το λάθος, χωρίς να το σκεφτούν και πολύ, μόνο από ένστικτο. Έτσι έχουμε ανθρώπους που γράφουν πολύ ωραία μουσική, ζωγραφίζουν, σατιρίζουν αυτά που βλέπουν γύρω τους εύστοχα κ.α. Αυτοί οι άνθρωποι ενώ ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία (συνήθως) δείχνουν να ξεχωρίζουν κάπως λόγο της ιδιαιτερότητάς τους.